ضرورت شناخت امام

رسول خدا(ص) فرموده است:

مَن ماتَ وَ لَم یَعرِف اِمامَ زَمانهِ ماتَ میتَةَ جاهِلیّة

«هرکس بمیرد در حالیکه امام زمان خودش را نشناخته باشد مرگِ او، مرگ دوران جاهلیت است.»

یعنی مانند مردمان دوران جاهلیت از دنیا رفته و از اسلام بهره ای نبرده است، آن دینی که توحید و نبوّت و معاد درآن باشد ولی ولایت در آن نباشد دین نیست، گمراهی و ضلالت است، مؤیّد آن ، جمله ای است که در ابتدای دعا در زمان غیبت امام عصر(عج) آمده:

«اَللهمّ عَرِّفنی حُجَّتَکَ فَإِنَّکَ اِن لم تُعرِفنی حُجَّتَکَ ضَلَلتُ عَن دینی»

و شناخت امام به اندازه ای مهم و دارای اهمیت است که می توان گفت: بدون معرفت امام شناخت کامل خداوند ممکن نیست.

و در حقیقت امام شناسی پایه و اساس خداشناسی است. و امام حسین(ع) سرور خداشناسان عالم، به این مطلب تصریح فرموده اند، هنگامی که از آن حضرت پرسیدند:

«یابن رسول الله، ما معرفة الله ؟» ای فرزند رسول خدا، معرفت و شناخت خدا چیست و چگونه است؟

فرمود:« معرفة اهل کلّ زمانٍ اِمامَهُمَ الّذی یَجِبُ عَلَیهِم طاعَتُه»

معرفت خدا این است که مردم هر عصر و زمانی امام و پیشوای خود رابشناسند، آن امامی که اطاعت او را خداوند برهمگان واجب فرموده است.

و از اینجا پی می بریم به ضرورت شناخت امام و لزوم وجود امام در جامعه.

امام علی (ع) به کمیل بن زیاد نخعی فرمود:

«اللهم بلی، لا َتخلو الأرض مِن قائمٍ لِلّه بِحُجَّة اِمّا ظاهراً مشهوراً و اِمّا خائفاً مغمراً، لَئلّا تَبطُلَ حُجَجُ اللهِ و بیِّناتُه»

زمین هیچگاه از کسی که با حجّت و دلیل، دین خدا را بپا دارد خالی نمی ماند، آن کس یا آشکار یا مشهود و یا پوشیده و پنهان است تا حجت ها و دلیل های روشن خداوند از میان نرود.

و لذا امام صادق(ع) فرموده است:

«الحُجَّةُ قبلَ الخَلقِ و معَ الخلقِ و بعدَ الخلق»

حجّت، پیش از هر مخلوقی و با هر مخلوقی و بع از هر مخلوقی وجود دارد. وفرموده است:

«لَو لَم یَبقَ فی الأرضَ اِلّا رَجُلانِ لَکانَ اَحَدُهُمَا الحُجّةَ»

اگر از اهل دنیا جز دو نفر باقی بمانند ، یکی از آن دو حتماً حجّت خواهد بود. ودر حدیث دیگر فرموده است:

«اِنَّ آخِرَ مَن یَموتُ الامامُ لِئَلّا یَحتَجَّ اَحَدُهُم عَلَی اللهِ عزَّوجلَّ تَرکَهُ بِغَیرِ حُجَّةٍ»

آخرین کسی که میمیرد و از دنیا نی رود امام است تا برای کسی عذری باقی نماند و نگوید که خداوند مرا بدون حجّت و راهنما رها کرده است.

و در حدیث دیگر فرموده است:

« اِنَّ اللهَ عَزَّوجل لم یَدَعِ الارضَ اِلّا و فیها عالِمٌ یَعلمُ الزّیادةَ والنُّقصانَ فی الارضِ، وإذا زادَالمؤمنونَ شَیئاً رَدَّهُم وإذا نَقَصوا اَکملَهُ لَهُم»

خداوند تبارک و تعالی زمین را رها نکرده مگر اینکه در آن عالِمی قرار داده که زیادی و نقصان را می داند، هرگاه مؤمنان چیزی در دین بیفزایند آن را ردّ کند و هرگاه چیزی از آن بکاهند آنرا برایشان کامل گرداند، اگر این چنین نبود امور بر مسلمانها مشتبه می گردید و میان حق و باطل نمی توانستند فرق بگذارند.

این از نظر تشریعی، و امّا از نظر تکوینی:

نظام عالم بستگی کامل به وجود امام دارد. محمد بن فضیل می گوید: به حضرت رضا(ع) عرض کردم :

تَکونُ الارضُ و لا اِمام فیها؟ آیا می شود زمین بدون امام برقرار باشد؟

فرمود: اِذاً لَساخَت بِاَهلِها! در آن صورت اهلش را در خود فرو می برد.